Zonguldak İdare Mahkemesi, Mimarlar Odası Ankara Şubesinin başvurusu üzerine, Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun önce kültür varlığı olarak tescil edip, daha sonra vaz geçtiği kararının yürütmesini durdurdu. Koruma Kurulunun bir önceki kararına geri dönüp binanın tescili yönündeki işlemleri tamamlaması bekleniyor.

Zonguldak İdare Mahkemesi yıkılması gündemde olan Kız Meslek Lisesi için ön emli bir karar aldı. TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Candan bugün zoom bağlantısı üzerinden bir basın toplantısı yaparak, mahkemenin, başvuruları üzerine, Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun önce kültür varlığı olarak tescil edip, daha sonra vaz geçtiği kararının yürütmesini durdurduğunu açıkladı. Candan avukatları aracılığıyla süreci yakından takip ettiklerini söyleyerek, “Zonguldak Kız Enstitüsü olarak tasarlanan yaklaşık 60 yıllık bu yapı, hala aynı amaç için kullanılmaktadır. Yapıya ait planlara bakıldığında bir takım yenilikler yapılsa da mevcut tasarımının korunduğu görülmektedir. Kız Meslek Lisesinin tarihsel-kültürel değer taşıması, yapısal olarak dönemin özgün mimari özelliklerini yansıtması, yapı stili bakımından tekil örnek taşıması gibi özellikleri göz önüne alındığında tescil edilmesi, kentsel simge anlamında önemli ve değerlidir. Okul yapısının Zonguldak iline kazandırılması koruma hukukunun amacına hizmet edecekken kurul kararı ile yapının tescilinin uygun olmadığı yönünde karar verilmiş olması açıkça kamu yararına aykırıdır. Mahkeme de bilirkişi kararında dayanarak talebimiz yerinde bulmuş, Kurul’un kararının yürütmesini durdurmuştur.  Şimdi bir önceki kararına dönüp tescili yönündeki işlemleri tamamlamak zorundadır” dedi. 

ZOKEV BAŞVURDU, KURUL KÜLTÜR VARLIĞI OLARAK TESCİL ETTİ 

Zonguldak Kültür ve Eğitim Vakfı, yıkılması gündemde olan Kız Meslek Lisesinin “kültür varlığı” olarak tescil edilip koruma altına alınması için Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’na başvurdu. Başvuru üzerine harekete geçen Koruma Kurulu, yerinde inceleme de yaptıktan sonra,29.11.2019’da, “İnşa edildiği dönemden günümüze kadar Zonguldak ilinde yaşayan kadınların mesleki ve teknik eğitimlerinin sağlanmasında hizmet sunarak hatıra değerine haiz olduğu kanaatine varıldığından Kız Meslek Lisesi Okulu binasının tesciline esas olacak tespit-tescil işlemlerine Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlıklarının ve Sitlerinin Tespiti ve Tescili Hakkında Yönetmelik ve 2863 sayılı Kanun kapsamında Kurul Müdürlüğünce başlanmasına" kararını verdi. 

BAŞKAN ALAN DEVREYE GİRDİ, “DEPREME DAYANIKSIZ” RAPORU ALINDI 

Kurulun bu kararı üzerine okulun korunması için çaba gösteren çevreler büyük sevinç yaşarken, Zonguldak Belediye Başkanı Ömer Selim Alan, “Daha hiçbir şey bitmedi” diyerek devreye girdi. Alan’ın Zonguldak Belediyesi İmar Şehircilik Müdürlüğüne “Okulun depreme dayanıksız olup olmadığının araştırılmasını” isteyen bir yaz yazdırması üzerine harekete geçen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, “Depreme dayanıksız” raporu verdi. Bu süreçte, kamuoyunda, okulun yıkılmasını isteyen, başta AK Parti Zonguldak Milletvekili Hamdi Uçar olmak üzere birçok siyasinin Koruma Kurulu’na baskı yaparak tescil kararının kaldırılmasını istediği yönünde bilgiler yansıdı.  

KURUL BASKILARA DAYANAMAYARAK KENDİ KARARINI İPTAL ETTİ 

Tartışmalar,  düzenlenen yeni raporlar ve iletilen yeni kurum görüşleri üzerine yeniden toplanan Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, 12.06.2020 tarihinde, tam tersi bir karar aldı. Kurulun, aldığı yeni kararda, “Özgünlük ve nadirlik niteliği taşımadığı, aynı dönem ve çevresindeki diğer taşınmazlarla değerlendirildiğinde Yönetmelik’te ifade edilen ve amaçlanan nadirlik ve teklik unsurlarını mutlak anlamda sergilemediği, buna bağlı olarak tescil işlemlerinde aranılan kamu yararı ve tescile yönelik işlemin somutlaşmasında aranan kamu hizmetlerinin gerekliliğini de tam olarak ortaya koyamadığını” görüşü ileri sürülerek önceki karar bozuldu. Kamuoyunda alınmasında siyasi baskıların önemli rol oynadığı yönünde yaygın bir kanaatin oluşmasına neden olan karar büyük şaşkınlık yarattı. 

BİLİRKİŞİ HEYETİ: KIZ MESLEK LİSESİ KORUNMALIDIR 

Sürecin tam bu aşamasında TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi devreye girdi. Okulun korunması için ikinci kez başvuran Mimarlar Odası Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunca kendisine herhangi bir yanıt verilmemesi üzerine Zonguldak İdare Mahkemesi’nde dava açtı. Konunun uzmanlık boyutunu göz önüne alan Mahkeme, bir bilirkişi tayin etti. Necmettin Erbakan Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Öğretim Üyeleri Doç. Dr. Muzaffer Yılmaz ve Öğr. Gör. Ahmet Yavuzyılmaz ile Sanat ve Mimarlık Tarihçisi Erdal Zeki Tomar’dan oluşan bilirkişi heyeti, mahkemeye, “Kız Meslek Lisesinin korunması gerekli kültür varlığı olarak tescil edilmesi tarafımızca yerinde bir karar olacaktır” şeklinde görüş bildirdi.  

MAHKEME: KURUL KARARINDA HUKUKA UYARLIK YOKTUR 

Zonguldak İdare Mahkemesi, bilirkişinin bu görüşünü de dikkate alarak Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 12.06.2020 tarih ve 6011 karar sayılı kararında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna vardı. Mahkeme kararında, “Hukuka aykırılığı açık olan dava konusu işlemin; uygulanması halinde telafisi güç zararlar doğabileceğinden 2577 sayılı Kanunun 27.maddesi uyarınca teminat alınmaksızın yürütülmesinin durdurulmasına, kararın tebliğ tarihini izleyen 7 gün içerisinde Ankara Bölge İdare Mahkemesi'ne itiraz yolu açık olmak üzere 15/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi” de denildi. 

Editör: Haber Merkezi