İş sağlığı ve güvenliğinde riskler hiçbir zaman yok edilemez, azaltılamaz. Alınan tüm önemlerle riski yok etmek, azaltmak için değil, tehlike veya tehlikeli durumu önlemen içindir. Aldığımız önlemlerden vereceğimiz her taviz ya iş kazası ya da meslek hastalığı olarak bize geri dönecektir.
Biz de bu yazımızda A’dan Z’ye tüm risk analizi süreçlerini tek bir yazıda topladık.
Neden Risk Analizi Yapmalıyız?
İnsani Nedenler ( İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları)
İnsani nedenlerden kaynaklanan riskleri ölçmek ve minimize etmek için İş – Risk Analizleri, Ortam Analizleri ve Ergonomik Risk Analizleri yapılmalıdır.
Yasal Nedenler ( Ürün Güvenliği, Donanım Güvenliği, Çevre Güvenliği, Acil Durumlar)
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Çalışma Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı yönetmelikleri,
Yönetimsel Nedenler (Organizasyon, Dokümantasyon)
Yatay ve Dikey Organizasyon Yapıları, Prosedürler, Talimatlar, Formlar
Neleri Analiz Etmeliyiz?
Matris Gerektirmeyenler
•    İRA : İş Risk Analizleri
•    ORA : Ortam Risk Analizleri
•    ERA : Ergonomik Risk Analizleri
Matris Temelinde Yapılması Gerekenler
•    DRA : Donanım Risk Analizleri
•    ÜRA : Ürün Risk Analizleri
•    ÇRA : Çevre Risk Analizleri
•    YRA : Yönetimsel Risk Analizleri
Risk Analizi Metodları
•    Kinney& Risk – o graph (derivedfromprEN 1050)
•    FTA (IEC 61025) Hata Ağacı Analizi
•    ETA (IEC 62308) Olay Ağacı Analizi
•    HAZOP (IEC 618829) Tehlike ve Çalışabilirlik Analizi
•    IEC 60300 – 3- 9 Değişik Metotlar
•    PHA (IEC 61165) Başlangıç Tehlike Analizi
•    JSA (IEC/ISO standart 15504) İş Güvenlik Analizi
Risk Değerlendirme Süreçleri
•    Planlama
•    Üretim Süreçlerinin İncelenmesi
•    Tehlikelerin Tanımlanması
•    Risk Analizi
•    Risk Değerlendirmesi
•    Önlemlerin Belirlenmesi ve Risk Değerlendirme Raporunun Hazırlaması
•    Uygulama
Risk Nedir?
•    Tehlike durumunda içinde tehlikenin gerçeğe dönüşmesidir,
•    Yaşanması muhtemel bir sonuçtur,
•    Koşullar olgunlaşmadıkça açığa çıkmaz,
•    Gerçekleşirse zarar yaşanmış demektir,
•    Risk daime tehlikenin bir elemanıdır.
Uygulama
Risk Analizi Ekiplerinin Kurulması
İşyerinin her bölümü için ayrı bir ekip kurulmalıdır. Ekip yapısı aşağıdaki gibi olmalıdır.
•    Bir Yönetici (ekip lideri)
•    Yeterli sayıda işçi
•    İş Güvenliği Sorumlusu
•    İş Yeri Hekimi
Ekibin Bilgilendirilmesi
Bu çalışmanın sağlayacağı yararlar, çalışmanın nasıl yapılacağı vb konularda ekip üyeleri bilgilendirilmelidir.Not: Ekip lideri teknik destek üyeleri ile ekip üyeleri arasında iletişimi sağlayan köprü görevini görecektir.
Yapılan İşlerin Belirlenmesi
Bu adımda ekip üyeleri bir vardiya boyunca yaptıkları çalışmaların, başka bir deyişle işlerin listesini çıkartır. İş kazları mevzuatımıza göre bir iş yaparken olmaktadır. Bu bakımdan yapılan işleri listelemek önem taşımaktadır. Yapılan her iş bir tehlike veya tehlikeli durum anlamına gelmektedir.
İşlerin Risklerini Tespit Etmek
Bu aşamaya kadar yapılan bütün işleri yani tehlikeleri/tehlikeli durumları belirlemiş olduk. Artık bu tehlikeye içindeki riskleri belirlemek gerekiyor.  Son hali verilmiş yapılan işler listesine olası risk sütunu ekleyin. Yeniden bir çıktı alın ve ekip üyelerine dağıtın. Ekip üyeleri yaptıkları her işin karşısına “kendilerince” tahmin ettikleri riskleri yazmalıdırlar.
Bu aşamada İşyeri Hekimi, İş Güvenliği Uzmanı ve gerek görülmesi halinde yeteri kadar teknik personel çalışmaya müdahil olmak durumdadır. İşçilerin buldukları risklerin listeleri ile yetinmemek gerekir. Teknik destekle olası bütün riskleri belirlemek gerekir.
Risk Analizi Örneği
Yapılan İş: Kaynak Çalışması
Çalışanların Bulduğu Riskler
1.    Elektrik çarpması
2.    Gözleleri kaynağın alması
3.    Dumanı solumak
4.    Ellerin yanması
Çalışma bu durumda iken çözümlere geçildiğini varsayalım. Yalnızca aşağıdaki önlemlerle yetinmemek gerekecektir. Bu durumda aşağıdaki gibi bir sonuç elde edilir.
1.    Kablolar ve fişler sağlam olacak
2.    Topraklama sağlanacak
3.    Kaynak gözlüğü – maskesi kullanılacak
4.    Eldiven kullanılacak
5.    Solunumu maskesi kullanılacak
6.    Teknik destekle yeniden riskleri belirlemek gerekir.
İşyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve gerek görülmesi halinde yeteri kadar teknik personel ve ekip üyeleri ile bir araya gelerek beyin fırtınası ile riskleri belirlemek gerekir. Bu durumda aşağıdaki gibi bir sonuç elde ederiz.
Teknik Destek Katkısı Sonrası Risklerin Belirlenmesi
7.    Elektrik çarpması
8.    Gözleri kaynak alması
9.    Dumanı solumak
10.    Ellerin yanması
11.    Çıkna gazları solumak
12.    X ışınlarına maruz kalmak
13.    UV ve IR ışınlarına maruz kalmak
14.    Yangın riski
15.    Patlama riski
16.    Bel ve sırt ağrıları
17.    Hava kirliliği
18.    Diğer çalışanların etkilenmesi
19.    Mekanik etkilerle yaralanmalar
20.    Sıçraklarla yaralanmalar
21.    Önlemleri Belirlemek
Bütün risklerin belirlendiğinde emin olduktan sonra her bir risk açığa çıkmaması için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi gerekir. Excel tablomuzda bir sütun daha açalım ve çıktıları ekip üyelerine dağıtalım. Her bir risk karşısına hangi önlemleri almak gerekir sorusunun işçilerce yanıtlanmasını sağlayalım.
Önlemleri Sınıflandırmak
İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı ve gerek görülmesi halinde yeteri kadar teknik personel desteği ile gerekli olan önmeleri netleştirmek ve sonrasında da sınıflandırmak gerekir. Sınıflandırma sonucu şöyle olacaktır;
22.    İşyerinin hazır olanakları ile heme yapılabilecek düzletmeler,
23.    Dışardan mal ve/veya hizmet alınarak/alındıktan sonra yapılcak düzeltmeler,
24.    Yatırım projesi/planı v.b ile yapılabilecek düzeltmeler,
Kontrol Tabloları ve İstatistikleri Oluşturmak
Elde edilen verilerin istatistikler ile desteklenmesi ve “iş risk önlem ağacının” iş risk analiz formuna işlenmesi gerekir. Bu sayede işyerinin her bir bölümünde olabilecek iş kazaları ve meslek hastalıklarının tamına yakın bir kısmını belirlemiş oluruz.
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
 İŞSAĞLIĞI  VE GÜVENLİĞİNE ÖNEMLİ, DEĞERLİ
Son zamanlarda basında yer alan iş kazaları sayısındaki artış gündeme yeniden İş Sağlığı ve İş Güvenliği konusunu getirdi.
İş Sağlığı ve Güvenliği Nedir?
İSG kısaltmasıyla iş hayatında yoğun olarak kullanılan iş sağlığı ve güvenliği tanımını yapacak olursak. "işyerinde işin yürütülmesi sırasında çeşitli nedenlerden kaynaklanan sağlığa zarar verebilecek koşullardan korunmak amacıyla yapılan sistemli ve bilimsel çalışmalardır" diyebiliriz.
İş sağlığı ve güvenliği - İSG olgusu, Avrupa Birliği içerisinde de, 1980’li yıllardan itibaren ağırlıkla ele alınmaya başlanmıştır. Özellikle, 1989 yılında çıkarılan 89/391/EEC sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Direktifi, iş sağlığı ve güvenliği alanında çerçeve direktif olarak kabul edilmiş ve daha sonra bu çerçeve direktife dayanarak çok sayıda bireysel direktif çıkarılmıştır. Ülkemizde 2012 yılında yürürlüğe giren 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu da Avrupa Birliği uyum süresince hayatımıza girmiştir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Çalışmalarının Amacı
Çalışanları Güvenliğini Sağlamak: İş sağlığı ve güvenliği çalışmalarının ana amacını oluşturur. Çalışanları iş kazaları ve meslek hastalıklarına karsı koruyarak ruh ve beden bütünlüklerinin sağlanması amaçlanmaktadır.
Üretim Güvenliğini Sağlamak: Bir işyerinde üretim güvenliğinin sağlanması beraberinde verimin artması sonucunu doğuracağından özellikle ekonomik açıdan önemlidir.
İşletme Güvenliğini Sağlamak: İşyerinde alınacak tedbirlerle, iş kazalarından veya güvensiz ve sağlıksız çalışma ortamından dolayı doğabilecek makine arızaları ve devre dışı kalmaları, patlama olayları, yangın gibi işletmeyi tehlikeye düşürebilecek durumlar ortadan kaldırılacağından işletme güvenliği sağlanmış olur.
Amaçlarından da anlaşılabileceği gibi iş sağlığı ve güvenliği çok yönlü bir çalışmayı gerektirir. Çalışmalar sırasında da tıp, fizik, kimya, matematik, istatistik, iktisat, sosyoloji, psikoloji ve ergonomi gibi bilimlerden yararlanılır. Çalışma alanı ise, tüm iş kollarını kapsar. Doğal olarak da her iş kolunda bazı farklılıklar gösterir. İş sağlığı ve iş güvenliği konusunda yapılan tüm çalışmalara rağmen, iş kazaları ve meslek hastalıklarının istenilen düzeye indirgenemediği tespit edilmiştir. Meslek hastalıkları yeterli düzeyde tespit edilememekte ancak iş kazaları büyük oranda tespit edilebilmektedir. Meydana gelen iş kazaları sonucu kesikler, yaralanmalar, elektrik çarpması, zehirlenmeler, cilt hastalıkları, kırıklar, organ kayıpları, ölümler ve toplu ölümler şeklinde karşımıza çıkmaktadır. İş sağlığı ve iş güvenliğini tek cümleyle özetleyecek olursak; “insan merkezli yaklaşımın adıdır” demek uygun olacaktır.
İş Sağlığı ve Güvenliğini Kimin İşidir?
İSG bir ekip işidir. Belli bir çalışan sayısının üzerinde olan işyerlerinde isg kurulu kurma ve tehlike sınıfına göre değişen aralıklarla (az tehlikeli: 3 ayda 1, tehlikeli 2 ayda 1, çok tehlikeli ayda 1) toplanma ve işletmenin isg ihtiyaçlarını ve uygunsuzluklarını tartışma ve karara bağlama yükümlülüğü vardır. Genel olarak iş sağlığıyla ilgili uygunsuzlukları işyeri hekimi, iş güvenliğiyle ilgili olanları ise iş güvenliği uzmanı belirler ve isg kuruluna sunar. Kurulda ayrıca işveren vekili ve çalışan sayısına göre değişen sayıda çalışan temsilcisi bulunur.
Kısacası işletme İSG'yi çalışanların görüşlerine yer vererek, bir ekip halinde yürütmelidir. İş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi iş sağlığı ve güvenliği konusundaki en yetkin kişiler olsa da, isg risklerini işi sürekli yapan insanlar kadar detaylı göremeyebilirler. İSG konusunda en verimli sonuç, bütün çalışanları işin içine katarak alınacaktır.
Çalışma ortamı sağlıklıve güvenli olmalı
Dünyada ve Türkiye’de meydana gelen hızlı sanayileşme ve teknolojik gelişmeler, iş yerlerinde çalışan kişilerin güvenliği ile ilgili bazı sorunları beraberinde getiriyor. Bir iş yerindeki çalışma ortamını daha sağlıklı ve güvenilir kılmak, çalışanların ruh ve beden sağlığını korumak için iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin unutulmaması gerektiğini söyleyen Ülke Endüstriyel Kurumsal Çözümler Direktörü Murat Şengül, iş yerini daha güvenli hale getirmenin 5 etkili yolunu paylaşıyor.
Günden güne artan sanayileşme ve teknolojik gelişmeler, birçok çalışanın iş yerindeki güvenliğine dair yeni endişeleri ortaya çıkarıyor. Bu süreçte iş güvenliğine yeteri önem vermeyen kurumlar yüksek iş kazası riski, güvensiz çalışma ortamı nedeniyle oluşabilecek sağlık sorunları ve meslek hastalıkları ile karşılaşıyor. Bir iş yerindeki çalışanların daha sağlıklı biçimde çalışmalarına devam etmesi, iş faaliyetlerini en etkili biçimde yönetmesi ve neticesinde güvenli bir ortamın oluşturulması için kurumların iş sağlığı ve güvenliğe son derece önem vermesi gerektiğini vurgulayan Ülke Endüstriyel Kurumsal Çözümler Direktörü Murat Şengül’e göre, iş yerini daha güvenli hale getirmenin 5 etkili yolu bulunuyor.
1. Çalışanlarınızı eğitin. Temel bir iş sağlığı eğitimi almak, acil bir duruma müdahale esnasında her şeyi değiştirebilir. Çalışanların eğitimli olması durumu daha iyi yönetmenize ve iş yerini daha güvenilir hale getirmenize katkıda bulunacaktır. Bu nedenle, sağlık ve güvenlik eğitimine yeterli önemi verdiğinizden emin olun ve çalışanlarınızın ihtiyaç duydukları bilgiye sahip olmalarını sağlamak için bir izleme platformu kullanın.
2. İş yerinizi inceleyin. Gevşek teller, altyapı sorunları ve engellenen yangın çıkışları gibi potansiyel tehlikeleri gözden kaçırmak kolaydır. Bu nedenle, düzenli olarak güvenlik denetimleri yapın ve oluşabilecek risklere karşı çalışanlarınızı uyarın.
3. Olayları detaylı olarak ele alın. İşler ters gittiğinde konunun özüne inin ve yetkililere olayı açıklayıcı dokümanlar sunmanız gerekebileceğini unutmayın. Yaptığınız denetimleri ve sahip olduğunuz sertifikaları takip etmeniz son derece önemlidir. Herhangi bir zamanda güvenlikle ilgili tüm konuları 360 derece görebilmeniz için bir izleme sistemi kullanın.
4. Etkili bir iş sağlığı ve güvenliği planına sahip olun. Her işyerinin kendi tehlikeleri vardır. Bu yüzden kendi tehlikeli alanlarınızı değerlendirin ve acil bir durumda ne olması gerektiğini düşünün. Bu konu özelinde bir plan oluşturun ve çalışanlarınızın plandan haberdar olmasını sağlayın.
5. Ekipmanlarınızı kontrol edin. Çalışanlarınızın kullanacağı kişisel koruyucu donanım kitlerinin güvenlik açısından kontrol edilmesi hayati önem taşır. İlgili süreç için gerekli sertifikalara sahip ve kullanıcı dostu ekipmanların seçildiğinden emin olun, ekipmanların düzenli olarak kontrollerini ve bakımlarını yapmayı unutmayın.
Bugünlük nokta.