Üniversitelerde üretilen akademik bilginin toplumun her kesimiyle buluşturmayı amaçlayan "Bilim Kafe" buluşmaları devam ediyor. Bu kapsamda Düzce Üniversitesi Bilim İletişimi Ofisi ile Toplumsal Katkı Koordinatörlüğü iş birliğinde düzenlenen "Bağımlılık mı Özgürlük mü? Bilim Ne Diyor?" başlıklı etkinlik Düzce Belediyesi Konuralp Antik Tiyatrosu Seyir Terası Çadırında gerçekleştirildi.
Programın açılış konuşmasını gerçekleştiren Doç. Dr. Hande Bulut, Bilim Kafe buluşmalarının temel amacının, üniversitede üretilen bilginin toplumla etkileşim içinde paylaşılması olduğunu belirterek, bağımlılık konusunun yalnızca bireyleri değil, aileleri ve toplumun tüm yapısını etkileyen önemli bir sorun olduğuna dikkat çekti. Bağımlılıkla mücadelenin bilimsel bilgi, toplumsal farkındalık ve ortak aklın bir araya geldiği bütüncül bir yaklaşım gerektirdiğini ifade eden Bulut, etkinliğe katılan herkese teşekkürlerini sundu.
Davetli konuşmacı Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi ve Bağımlılıkla Mücadele Uygulama ve Araştırma Merkezi (DÜBAM) Müdürü Dr. Öğr. Üyesi Abdulkadir Kaya, bağımlılığın özellikle erken yaşlarda ele alınması ve doğru bilgilendirmenin büyük önem taşıdığını vurgulayarak konuşmasına başladı.
Bağımlılığın tanımını yaparak konuşmasına başlayan Dr. Abdulkadir Kaya, zararlı olan maddelerin bağımlılık oluşturduğunu, tütün kullanımının ise insan sağlığı için "en büyük sessiz tehditlerden biri" olduğunu paylaştı. Dünya genelinde her yıl yaklaşık 20 milyon kişinin sigara nedeniyle hayatını kaybettiğini dile getiren Dr. Kaya, Türkiye’de trafik kazalarında yılda yaklaşık 5 bin kişi yaşamını yitirirken, sigara nedeniyle her yıl 100 bin kişinin öldüğünü açıkladı.
Tütün ürünlerinin maddi kayıplara ek olarak çevre kirliliği, orman yangınları ve ekosistem tahribatı gibi geniş çaplı zararlara yol açtığını vurgulayan Kaya, Türkiye’de sigaraya başlama yaşının 15-16’lara kadar düştüğünü, bunun toplum sağlığı açısından çok ciddi bir tehlike olduğunu kaydetti. Ancak bağımlılığın hangi yaşta başladığının önemli olmadığını, her yaşta bırakılabileceğini ve bırakmanın sağlık üzerindeki olumlu etkilerinin çok kısa sürede görülebildiğini belirten Kaya, doğru mücadele yöntemleriyle önemli başarılar elde edilebileceğini söyledi. Dünyada sigarayla mücadelede ilk sıraya yerleşen Yeni Zelanda’nın uyguladığı politikalarla sigara kullanım oranını yüzde 30’dan yüzde 8’lere kadar düşürmesinin dikkat çekici bir başarı olduğunu ifade etti.
Konuşmasında alkol ve madde bağımlılığına da ayrı bir başlık açan Dr. Kaya, bu alanda Türkiye’de yürütülen çalışmaların önemine dikkat çekti. AMATEM’in tedavi ve rehabilitasyon süreçlerinde uzman etkili bir hizmet sunduğunu, Yeşilay’ın, gençlere yönelik eğitimleri ve danışmanlık hizmetlerinin toplum sağlığı için son derece değerli olduğunu belirtti. Bağımlılığın bir irade zayıflığı değil, bir hastalık olduğunu söyleyen Dr. Kaya, profesyonel destekle iyileşme oranlarının oldukça yüksek olduğuna da dikkat çekti.
Konuşmasının son bölümünde dijital bağımlılık, özellikle de sosyal medya bağımlılığı üzerinde duran Dr. Öğr. Üyesi Abdulkadir Kaya, erken yaşlardan itibaren kontrolsüz ekran kullanımının; dikkat süresi, sosyal ilişkiler ve akademik başarı üzerinde olumsuz etkiler oluşturduğunu belirtti. Zamanın önemli bir kısmının sosyal medya içeriklerine harcanmasının, bireylerin üretkenliklerini ve yaşam kalitelerini düşürdüğü söyleyen Dr. Kaya, dijital bağımlılığın tıpkı madde bağımlılığı gibi beyindeki ödül mekanizmasını etkilediğini anlattı. Konuşmasında, dijital bağımlılıkla mücadele kapsamında uygulanabilecek örneklere de yer veren Dr. Abdulkadir Kaya; ekran kullanım sınırlaması, sosyal medya uygulamaları için zaman kısıtlayıcı ayarlar kullanmak, boş zamanların alternatif faaliyetlerle doldurulması ve dijital detoks yapmak gibi tavsiyelerde bulundu.
Program, interaktif soru-cevap bölümünün ardından, günün anısına hatıra fotoğrafı çekimi ile sona erdi.
