ENGİN ZAMAN ZONGULDAK MAĞARALARI RAPORUNU AÇIKLADI
Zonguldak'ta hayatını mağara araştırmalarına adayan Engin Zaman, Zonguldak Mağara raporunu açıkladı.
Bu hız ve bu kafa ile gidilirse Zonguldak'ta mağara kalmayacağı uyarısında bulundu.
"Slovenya mağara turizminden yıllık 4 milyar dolar gelir elde etmektedir.
Zonguldak mağaraları dünyanın en önemli mağaralarını barındırmaktadır.
Avrupa'da 1 günde 3 mağara gezebileceğiniz tek yerleşim yeridir.
Oysa ki ciddi turizmsel gelir elde edebilecekken mağaralarımızı yok ediyoruz.
Kızılelma Mağarası 6650 m uzunluğunda ülkemizin 4. Büyük Zonguldak ilinin en büyük mağarasıdır.
Kültür Varlığı olarak tescillidir.
Kızılelma Mağarası 40 yıl öncesine kadar mağaraya 7-8 m tırmanış ile girildiğinden bahsedilir. Son 40 yılda giriş ağzı kısmı Aydındere ve civardan gelen malzemelerle dolmuş ve girişi düzleşmiş hatta mağara ağzı artık yaklaşık 1 m alçakta kalmıştır. Son 20 yılda ise mağaranın girişinden 150. m arasında iki büyük tavan çökmesi yaşandı. Bu çekmeler yaklaşık olarak 150 m kare civarındadır. Aydın dere havzasında kömür ocaklarının posası yağmur suları ile birlikte mağaraya taşınmaktadır. Ayrıca havazaya atılan çöpler yine yağmur suları ile birlikte mağaraya taşınmaktadır.
Mağara içi ciddi çöp yığınları oluşturmaya başladı. Ayrıca Zonguldak şehir çöplüğündeki pis sular Devrek ilçesinde bulunan arıtma tesisine taşınması pahallı olduğu için zaman zaman bu sular dereye oradan da mağaraya gelmektedir.
Mağaranın son 500 m si (4 yıl önce ki veri ) aşırı sulu kum yığınları oluşturması sonucunda mağara sonuna kadar gitme imkanını ortadan kaldırmak üzeredir.
Mağara giriş ağzından 150. M sinde yaklaşık 1.5 m karelik bir delikten su geçmektedir. Daha önce bu delik dışarıdan gelen ağaç parçaları ve çöplerle tıkanmış ve daha sonra patlamış ve Çatalağzı Beldesinde sele neden olmuştur. Bu kısım yeni çöken kaya parçaları bu deliğe doğru su ile taşınmaktadır. Tedbir alınmaz ise bu delik her an bu taşlar yüzünden tıkanma noktasına gelinmiştir. 20 yıl öncesine kadar giriş ağzından 200. M den sonra eğilerek yada diz üstü yürüterek geçilen 300 m lik bölüm,şimdi ise sürünerek zor geçirmektedir. Buda mağaranın hızla dolduğunu bize göstermektedir.
Çözüm; Aydın dere üzerinde acilen 4-5 tane tersip bendi yapılarak gelen malzemelerin mağaraya taşınmasının önüne geçmemiz gerekiyor. 20 yıldır bunu yaptırmayı başaramadım.
Sonuç; Eğer bu hızla kirlenmeye devam ederse 150.m deki delik tıkanması sonucu havzada büyük bir göl oluşturur ve mağara girilmez hale gelir.
Cumayanı Mağarası 1500 m uzunluğunda olup Zonguldak ilinin en büyük 3. Uzun mağarasıdır.
Kültür Varlığı olarak tescillidir.
Kızılelma Mağarası ile birleşik sistemdir.
Kızılelma Mağarasından gelen tüm malzeme (kum,çöp vs ) Cumayanı Mağarasından çıkarak yine küçük bir mağaradan geçerek Cumayanı deresine dökülmektedir. Kızılelma Mağarasından gelen kumlar nedeniyle mağaranın yaklaşık 500.m sinde 20 yıl öncesine kadar büyük travertenin altından bot ile geçilirken şimdi ise (3 yıl önceki ) travertenin altından geçmek imkansız hale gelmiştir. Şimdi ise büyük traverten set görevi yapmakta bu kısımdan sonra sulu kum yığınları ile dolmaya başladı. Mağaranın sonuna doğru gitmemizi imkansız hale getirmektedir. Cumayanı mağarası çıkışında bulunan küçük mağara gelen malzemelerle sürekli dolmaya başladı. Bu durum da son 10 yıl da üç defa büyük tıkanıklığa yol açmış ve Çatalağzı Beldesinde sellere yol açmıştır.
Çözüm; Acilen yukarıda bahsettiğim Kızılelma Mağarası için alınacak tedbirlerin alınması gerekmektedir.
Sonuç; Eğer bu tedbirleri almaz isek mağara önünde büyük göl patlayıp boşalamaz hale gelirse orada bulunan yaklaşık 20 evi taşımak zorunda kalacağımız gibi cumayanı Mağarası da yok olacak.
Gökgöl Mağarası 3350 m uzunluğunda ülkemizin 14. Zonguldak ilinin 2. Büyük mağarasıdır.
Kültür Varlığı olarak tescillidir. UNESCO ya jeolojik miras olarak başvuracağımız bir mağaradır. Dünya için çok özel bir mağaradır.
Gökgöl Mağarası giriş ağzından itibaren 900.m kadar olan bölüm çöküntü kısmıdır.
1980 öncesine kadar hemen girişin sol tarafında yıllarca taş ocağı olarak kullanılmış ve dinamit atılması yüzünden ciddi zarar görmüştür.
80 li yıllarda Ankara yolu yapımı esnasında yine dinamit atılması nedeniyle mağara ciddi zarar görmüştür.
Mağara üzeri ise yaklaşık olarak 400 ila 900 m arasındaki kısım ise sürekli olarak aşağıya doğru oturmaya ve mağara üzerinde ciddi baskı oluşturmaktadır. Mağara içinde giriş ağzından itibaren 300.m ve 800.metrelerinde son 20 yılda tavan çökmeleri yaşanmıştır. Bu da yüzeyden nasıl bir ciddi baskı yaptığını göstermiştir.
Ayrıca yine mağara üzerinde bulunan havzada kaçak kömür ocaklarından atılan posalar vadide bulunan su batanları tıkamaya başlamıştır. Son 20 yılda burada zaman zaman gölleşme olmuştur.
Çözüm ; Mağara üzerinde hiç bir yapılaşmaya ve de kömür ocaklarına müsaade edilmemesi gerekmektedir.
Sonuç; Eğer bu uyarılar dikkate alınmaz ise mağara üzerinde 2 futbol sahası büyüklüğünde göl meydana gelecektir. Oluşan bu göl mağara üzerinde baskıyı artıracak ani su baskınları ve çökmeler yaşanacağını için mağara turizme kapatılmak zorunda kalınacaktır.
İnağzı Mağarası 1000 m uzunluğunda olup Zonguldak ilinin 5. Büyük mağarasıdır.
Kültür Varlığı olarak tescillidir.
Oluşumsal açıdan ülkemizin en güzel ilk 10 mağarasıdır.
1980 li yıllarda mağaraya kanalizasyon verilmesi yüzünden aşırı kirlenme olan bir mağaradır. Halen daha belirli noktalardan kanalizasyon verilmeye devam edilmektedir. Kilimli sahil yolu yapılırken mağaranın yaklaşık 350 m sinden denize doğru su taşıyan kolu yok edildiği için son üç yıldır mağara içinde ciddi göllenme ve balçıkla kaplanmış durumda.
Çözüm; Mağaranın denize doğru giden gideri kanala alınması gerekmektedir.
Mağara üzerindeki konutlardan kanalizasyon verilmesi kesilmelidir.
Sonuç; Bu hızla devam ederse mağara 150.m den sonrası girilemez hale gelecektir.
Sofular Mağarası 300 m
Dünya ve ülkemizin en önemli mağaralarından bir tanesidir.
Kültür Varlığı olarak tescillidir.
Sofular son 20 yılda 500 m olan mağara civardaki taş ocaklarında yapılan dinamik patlatmalar nedeniyle son 200 m si tamamen oturmuş ve mağara 300m düşmüştür. Defineciler tarafından sürekli talan edilmektedir.
Çözüm; Mağara civarında dinamitle patlatma yapılmasının önüne geçilmesi gerekmektedir. Definecilerin mağaraya zarar vermesi engellenmelidir.
Sonuç; Dinamit atılmaya devam ettiği sürece mağara çökmeye devam edecektir.
Çayırköy Mağarası 1500 m uzunluğunda.
Kültür Varlığı olarak tescillidir.
Tius Antik Kentine su alınan mağaradır. Yine UNESCO ya jeosit olarak başvurabileceğimiz mağaradır. Yarasa kolonileri açısından son derece önemli bir mağaradır.
Sofular köyünün kanalizasyonu ve çöpleri Sofular deresine atılmaktadır. Derenin taşımış olduğu çöp ve kanalizasyon Dazdağı Düdenine gelmekte burada sadece su geçişine izin veren yaklaşık 1500 m lik bölümü geçerek Çayırköy Mağarasına taşımaktadır.
Mağara giriş kısmından itibaren 200.m den sol kol üzerinde taş ocağı yapılmak istenmektedir. Şimdilik ced raporu olumsuz verilerek kurtarıldı.
Çözüm; Sofular köyü kanalizasyon şebekesi yapılması ve dereye çöp atılmasının önüne geçilmesi gerekmektedir.
Sonuç; Kirlenme bu şekilde devam ederse mağara içinde çöpten ve kanalizasyondan gezilemiyecek duruma doğru hızla ilerlemektedir.
Ilıksu Mağarası 950 m
Kültür Varlığı olarak tescillidir.
Mağaradan çıkan su bir çok ailenin su ihtiyacını karşılamaktadır.
Mağara üzerinde Anıtlar Kurulunun taş ocağı yapılamaz denmesine rağmen mağara üzerinde taş ocağı bulunmaktadır.
Çevre Bakanlığının son yaptırdığı çalışmada mağara yönü Ereğli tarafına kaydırılmış. Bu durum mağara üzerinde rahatça taş ocağı faaliyetleri yapılabilir hale getiriliyor.
Çözüm; Mağara üzerindeki taş ocağı iptal edilmesi gerekmektedir.
Sonuç; Yeni düzenlemeye göre mağara yönü değiştirmek mağarayı yok etmek demektir."
(HABER-ERCAN DEMİR)
